ศิลปะไทย

ศิลปะไทยเป็นการผสมผสานวัฒนธรรมต่างๆ ที่มีอิทธิพลตั้งแต่ก่อนพุทธศตวรรษที่ 19 โดยศิลปะไทยในยุคทวารวดีได้รับอิทธิพลจากอินเดีย โดยเฉพาะศิลปะคุปตะที่มีความงดงามและแข็งแกร่ง ในภาคอีสานและตะวันออก ศิลปะลพบุรีได้รับอิทธิพลจากเขมร เช่น ปราสาทหินพนมรุ้งและปราสาทหินพิมาย ซึ่งมีรูปแบบของศิลาทรายและพุทธมหายาน ส่วนศิลปะอู่ทองในภาคกลางเป็นการผสมผสานระหว่างทวารวดีและลพบุรี เช่น เศียรพระพุทธรูปสำริดและปรางค์วัดพระศรีรัตนมหาธาตุ ในภาคใต้ ศิลปะศรีวิชัยได้รับอิทธิพลจากอินเดียและพุทธมหายาน เช่น รูปพระโพธิสัตว์อวโลกิเตศวร ส่วนศิลปะเชียงแสนในภาคเหนือได้รับอิทธิพลจากอินเดียเช่นกันและพัฒนาไปเป็นศิลปะล้านนา เช่น พระพุทธสิหิงค์และพระศากยสิงห์ หลังพุทธศตวรรษที่ 19 ศิลปะสุโขทัยเป็นที่รู้จักในด้านความงดงามและความเป็นเอกลักษณ์ โดยได้รับอิทธิพลจากลังกา ศรีวิชัย ขอม และพม่า ศิลปะสุโขทัยมีอิทธิพลต่อศิลปะอื่นๆ ของไทย เช่น สถาปัตยกรรมเจดีย์และปรางค์ที่มีการดัดแปลงเป็นแบบไทย ประติมากรรมพระพุทธรูปในท่าต่างๆ และเครื่องเคลือบดินเผาสังคโลก ศิลปะอยุธยาได้รับอิทธิพลจากลพบุรี เขมร และอู่ทอง โดยมีการพัฒนาไปในช่วงต้น กลาง และปลายของยุคอยุธยา เช่น ปรางค์สูงชะลูด เจดีย์ทรงลังกา และเจดีย์ย่อมุมไม้สิบสอง นอกจากนี้ยังมีเรือนไทยในรูปแบบเครื่องผูกและเครื่องสับ ประติมากรรมพระปูนปั้นและพระพุทธรูปทรงเครื่อง จิตรกรรมภาพวาดฝาผนัง และประณีตศิลป์เช่น เครื่องไม้จำหลัก ลายรดน้ำ เครื่องเงิน เครื่องทอง และเครื่องถม ในยุครัตนโกสินทร์ตอนต้น ศิลปะสถาปัตยกรรมได้รับการพัฒนาอย่างต่อเนื่อง เช่น วัดพระแก้ว พระบรมมหาราชวัง และวัดอรุณฯ ในยุครัชกาลที่ 3 มีการสร้างบ้านด้วยอิฐโบกปูนและประดับลายปูนปั้นเครื่องถ้วยจีน ประติมากรรมและจิตรกรรมฝาผนังได้รับอิทธิพลจากศิลปะจีน นาฏศิลป์และดุริยางศิลป์เฟื่องฟู เช่น โขน ละคร ระบำ และหุ่น วรรณกรรมมีการพัฒนาอย่างหลากหลาย เช่น กวีเอกสุนทรภู่ และเรื่องราวต่างๆ เช่น รามเกียรติ์ อิเหนา และอุณรุท ตั้งแต่รัชกาลที่ 4 ศิลปะสถาปัตยกรรมได้รับอิทธิพลจากตะวันตก เช่น พระราชวังสราญรมย์ พระที่นั่งอนันตสมาคม และพระราชวังบางปะอิน นอกจากนี้ยังมีการผสมผสานระหว่างศิลปะไทยและตะวันตก เช่น วัดราชบพิธ และวัดเบญจมบพิตร ประติมากรรมมีความเสมือนจริงมากขึ้น จิตรกรรมเริ่มร่วมสมัย นาฏศิลป์และดุริยางศิลป์มีการแสดงดนตรีแบบคอนเสิร์ตและละครดึกดำบรรพ์ วรรณกรรมมีการซื้อขายลิขสิทธิ์และการเขียนเรื่องราวที่เด่นๆ เช่น ไกลบ้าน และพระราชพิธีสิบสองเดือน